Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre, Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize ve Trabzon’un yüzde 38,7’si madenlere ayrılmış. Ancak Bakanlık maden ruhsatlarının verildiği 303 şirketin isimlerini “ticari sır” olduğu gerekçesiyle açıklamadı
Doğu Karadeniz’deki madenlerle ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yanıtlanmak üzere TBMM Başkanlığına sunduğu soru önergesindeki pek çok soruya yanıt alamayan CHP Trabzon Milletvekili Haluk Pekşen, Bakanlığa aynı soruları bu defa bilgi edinme hakkı kapsamında Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER) aracılığıyla iletti. Soru önergesine yanıtında Doğu Karadeniz’deki altı ilde 303 şirkete bin 12 maden ruhsatı verildiğini açıklayan Bakanlık, bilgi edinme hakkı kapsamında yapılan başvuruda ruhsatların kapladığı alanı da açıkladı. Bakanlığın yanıtına göre, Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize ve Trabzon’da toplam 13 bin 722,53 kilometrekarelik araziye maden ruhsatı verildi. Bu alan, altı ilin yüzölçümünün yüzde 38,7’sine karşılık geliyor. Öte yandan Bakanlık maden ruhsatlarının sağlandığı 303 şirketin isimlerini “ticari sır” olduğu gerekçesiyle açıklamadı.
1 milyon 372 bin hektara maden ruhsatı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Pekşen’e verdiği yanıta göre, 153 ruhsat olan Artvin’de 292 bin 450,25 hektar, 230 ruhsatın bulunduğu Giresun’da 291 bin 832,09 hektar, 241 ruhsatlı Gümüşhane’de 293 bin 587,5 hektar, 201 ruhsatın verildiği Ordu’da 221 bin 796,17 hektar, 60 ruhsatın bulunduğu Rize’de 171 bin 221,7 hektar, 127 ruhsatlı Trabzon’daysa 101 bin 367,25 hektar alan madenler için tahsis edildi. Bakanlığın verilerine göre, altı kentteki 1012 maden ruhsatı, 1 milyon 372 bin 254,96 hektara karşılık geliyor.
6 kentin üçte biri madenlere
Maden ruhsatı sağlanan arazilerin gerçek boyutuysa bu alanlar bulundukları kentlerin yüzölçümleriyle karşılaştırıldığında anlaşılıyor. Buna göre, yüzölçümü 7 bin 393 kilometrekare olan Artvin’in yüzde 39,5’i, yüzölçümü 7 bin 25 kilometrekare olan Giresun’un yüzde 41,5’i, yüzölçümü 6 bin 668 kilometrekare olan Gümüşhane’nin yüzde 44’ü maden ruhsatlarına tahsis edildi. Yüzölçümü 5 bin 861 kilometrekarelik Ordu’da bu oran yüzde 37,8 olarak hesaplandı. 3 bin 835 kilometrekare yüzölçümlü Rize’nin yüzde 44,6’sı, yüzölçümü 4 bin 628 kilometrekare olan Trabzon’unsa yüzde 21,9’luk kısmı maden ruhsatlarına ayrıldı. Bu altı kentin toplam yüzölçümü olan 35 bin 401 kilometrekarenin 13 bin 722,53 kilometrekaresinin bir başka deyişle yüzde 38,7’sinin maden ruhsatlarına ayrıldığı ortaya çıktı.
Maden şirketleri ‘ticari sırmış’
Soru önergesindeki sorulara yanıt vermeyen Enerji ve Tabii Bakanlığı, BİMER aracılığıyla yapılan bilgi edinme başvurusuna cevabında maden ruhsatlarının kapsadığı alanı da açıkladı. Diğer sorulara yanıt vermeyen Bakanlık, ruhsatların verildiği şirketlerin isimlerini de gizledi. Altı kentte 1012 ruhsat alan 303 şirketin isimlerini soran Pekşen’e Bakanlığın yanıtı, bu bilginin “ticari sır” olduğu gerekçesiyle açıklanamayacağı yönünde oldu. Bakanlık, Bilgi Edinme Kanununun 23’üncü maddesini anımsatarak, “Gerçek veya tüzel kişilerden gizli kalması kaydıyla sağlanan ticari ve mali bilgiler, bu Kanun Kapsamı dışındadır” dedi. Pekşen’in isteği “Şirket isimlerinin ticari sır kapsamında olduğu değerlendirilmektedir” ifadeleriyle reddedildi.
Doğu Eroğlu / Birgün