ÖNDER YILMAZ Ankara
TBMM Genel Kurulu, şehit anne ve babalarına da iş imkanı sağlayan yasal düzenlemeyi kabul etti. Bugüne kadar şehitlerin eş veya çocuklarına, bulunmadığı durumlarda ise sadece kardeşlerine istihdam imkânı tanınıyordu. Bir diğer düzenlemeyle de şehit yakınlarına istihdamda 45 yaş sınırı “45 yaştan küçük bir kişi bulunmaması” şartıyla kaldırıldı.
Genel Kurul’da, “Zorunlu trafik sigortası, Diyarbakır’ın Sur ilçesinin yeniden inşası, Kanalİstanbul ve terörizmin finansmanıyla ilgili birçok konuda düzenlemeler içeren “torba kanun” tasarısının, terörle mücadele mağdurlarının istihdamına ilişkin 13. maddesi görüşülürken Ak Parti, CHP ve MHP arasında bir uzlaşma yaşandı. Bu uzlaşmadan Terörle Mücadele Kanunu’nda (TMK) şehit yakınları ve gazileri sevindirecek düzenleme çıktı.
Kura ile atama
Kabul edilen düzenlemeye göre, TMK kapsamında belirtilenlerden, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nca hak sahibi olduğu tespit edilenlerin atama teklifleri, Devlet Personel Başkanlığı’nca 45 gün içinde kura usulü ile yapılacak. Bu kapsamda göreve başlayan personel, Devlet Personel Başkanlığı’nca atama teklifinin yapıldığı tarihte öğrenim durumları itibarıyla ihraz ettikleri unvanlara ilişkin kadro veya pozisyonlara, kamu kurum ve kuruluşlarınca sınava tabi olmaksızın atanabilecek. Devlet Personel Başkanlığı, bütün kamu kurum kuruluşları ile bağlı ortaklıkları ve özel idareler ile belediyeler teklif edilenlerin atamalarını tartışmasız zorunlu olarak gerçekleştirecek.
Gözü yaşlı anneye iş
Düzenlemeyle gözü yaşlı şehit anne ve babalarına da iş imkanı sağlandı. Bugüne kadar şehitlerin eş veya çocuklarına, bulunmadığı hallerde de kardeşlerine istihdam imkanı tanınıyordu. Bu düzenlemeyle şehit anne ve babaları da işe kavuşacak.
Terör mağduru hak sahiplerinden istihdam hakkını kullanacak 45 yaşından küçük herhangi bir kişinin bulunmaması durumunda 45 yaşından büyük hak sahipleri istihdam hakkından faydalanabilecek.
Sendikalardan yardım
Kamu görevlileri sendikaları ve konfederasyonlar, nakit mevcutlarının yüzde 10’unu aşmamak şartıyla şehit yakınları ile gazilere ayni ve nakdi yardımda bulunabilecek. Yardımlar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile koordinasyon içinde gerçekleştirilecek.
Hangi haklara kavuştular?
Şehit yakınları ve gazilere son dönemde verilen haklar özetle şöyle:
– Şehit yakınlarına tanınan istihdam hakkı birden ikiye çıkarıldı. Bu hakkı kullanabilecekler içine şehidin eşi, çocuğu ve kardeşinin yanı sıra şehidin anne ve babası da eklendi.
– Vazife ve harp malullüğü kapsamındaki TSK mensubu ve güvenlik görevlilerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına iki, malul olanlara bir istihdam hakkı sağlandı.
– Ayrıca, vazife malullüğü kapsamında bulunan diğer kamu görevlilerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına ve malul olanlara bir istihdam hakkı sağlandı.
– Terör mağduru sivil vatandaşlardan terör eylemleri nedeniyle hayatını kaybeden veya engelli hale gelenlere bir istihdam hakkı getirildi.
– MKE Kurumunda patlama sonucu hayatını kaybeden işçiler ile 13.05.2014 tarihinde Soma ve 28.10.2014’te Ermenek’te ve bu iki tarih arasında meydana gelen maden kazalarında hayatını kaybeden işçiler de istihdam hakkı kapsamına alındı.
– Çekilen kuralar sonucu 2015’te şehit yakını, gazi, gazi yakını, vazife ve harp malulü ile terör mağduru sivil vatandaşlardan 14 bin 390’ı çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarına atandı. 18 Nisan’da Başbakan Davutoğlu’nun katkura töreni ile 935 hak sahibinin ataması daha gerçekleştirilecek.
Faizsiz konut kredisi
– Vazife ve harp malulü kapsamında olup faizsiz konut kredisinden yararlanamayan şehit yakını ve gazilerimizin de bu haktan yararlandırılması sağlandı. Bu çerçevede hak sahipleri 94.000,00 TL tutarında faizsiz konut kredisi kullanabilmekte.
– Şehit yakını ve gazilere konutlarında tükettikleri elektrik ücretinde yüzde 40, su ücretinde yüzde 50 indirim sağlandı.
– Şehit yakınları ve gazilerin 25 yaşından küçük çocukları ile anne ve babalarına da ücretsiz seyahat hakkı getirildi.
– Vazife malullüğü kapsamında ek ödeme ile eğitim-öğretim yardımı alamayanların da bu imkândan faydalanması sağlandı.
– Yılda bir kez yapılan ödeme ilköğretimde 1.246,26, lisede 1.869,39, yüksekokulda ise 2.492,52 TL olarak gerçekleşmekte.
Sivile yeni haklar
– Terörden mağdur olan sivil vatandaşlara tazminat hakkı verildi.
– Terör eylemlerinin ortaya çıkartılması, etkilerinin azaltılması veya bertaraf edilmesinin sağlanmasında yardımcı ve faydalı olanlardan hayatını kaybeden veya yaralanan sivil vatandaşlar hakları itibarıyla Terörle Mücadele Kanunu kapsamına alındı.
– Terör mağduru sivil vatandaşlardan hayatını kaybedenlerin yakınlarına veya engelli hale gelenlere sosyal güvencesinin olup olmadığına bakılmaksızın aylık bağlanabilme imkânı getirildi.
– Terör mağduru sivil vatandaşlardan terör eylemleri nedeni ile hayatını kaybedenlerin yakınlarına veya engelli hale gelenlere kamuda bir istihdam hakkı sağlandı.
– Şehit yakınları ve gazilerden 2330 sayılı Kanun, harp malullüğü kapsamındakiler ile tüm er ve erbaşların aylıklarında artış sağlandı.
– Ayrıca çalışan malul gazilere, maluliyet aylığı kesilmeyerek iki aylığı birden alma ve sonraki çalışmalarından dolayı emekli olabilme imkânı getirildi.
Muhtaçlık şartı kalktı
– Şehit olan erbaş ve erlerin anne ve babalarında aranan malullük ve muhtaçlık şartı kaldırılarak ödenen maaşa bir alt taban (asgari ücretin net tutarı kadar) getirildi. Böylelikle şehit erbaş ve erlerin anne ve babalarının maaşlarında artış sağlandı.
– Görevin etkisi ve tesiriyle hayatını kaybeden kamu görevlilerinin anne ve babalarına aylık bağlamada aranan muhtaçlık şartı kaldırılarak aylık alamayan anne ve babalara da aylık bağlanma imkânı sağlandı.
– Başkasının yardım ve desteği olmadan yaşayamayacak derecede ağır malul olan gazilere sağlanan bakım desteğinin köy korucuları ile sivil vatandaşlara da verilmesi sağlandı. Bu destek asgari ücretin net tutarının iki katına çıkarıldı.
