24 Kasım 2015’te Hatay semalarında Türk hava sahasını ihlal eden savaş uçağının düşürülmesiyle kopan Türkiye ve Rusya ilişkileri, bugün yeniden inşa ediliyor. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra ilk yurt dışı ziyaretini Rusya’ya gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, St. Petersburg’da saat 14.07’de Rusya lideri Vladimir Putin’le buluştu. Liderler, 15 Kasım 2015’ten bu yana ilk kez tokalaştı ve objektifler önünde poz verdi.
Rusya lideri Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, tarihi Konstantin Sarayı’nda baş başa görüştü. Basına kapalı gerçekleşen görüşme, 1 saat 45 dakika sürdü.
Görüşmede, ilişkilerin Kasım 2015 öncesine döndürülmesi için tarafların mutabakata vardığı bildiriliyor. Reuters haber ajansı, Cumhurbaşkanlığı kaynaklarına dayandırdığı haberinde, baş başa görüşmede havanın çok pozitif olduğunu aktardı.
Görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuri Uşakov da hazır bulundu.
İki lider, son olarak 15 Kasım 2015’te Antalya’da yüz yüze görüşmüştü.
Ardından, heyetler arası görüşmeye geçildi.
Baş başa görüşmeden önce kısa bir açıklama yapan Putin, şöyle konuştu:
“Bugün Türkiye içindeki çok karmaşık duruma karşın gerçekleştirdiğiniz ziyaret, aramızdaki diyaloğu her şeye rağmen yeniden başlatmak istediğimizi, Türkiye ve Rusya halklarının çıkarları için ilişkilerimizi yeniden canlandırmak istediğimizi gösteriyor
İŞTE O ANLAR
Önceki yıllarda ülkelerimizin ilişkileri benzeri görülmemiş olan bir seviyeye yükselmişti. Fakat sonucunda bir askerimizin öldüğü malum trajedinin ardından ilişkilerimiz çok düşük bir seviyeye geriledi. Bugün hem dar formatta hem de geniş formatta ticari ve ekonomik ilişkilerimizi ve terörle mücadele alanında işbirliğini görüşme imkanımız olacak.
Darbe girişiminin ardından sizi arayan ve ülkeniz içinde oluşan politik krizin aşılması için desteğini ifade eden ilk kişilerden biri oldum. İlkesel olarak anayasaya aykırı olan her girişime karşı olduğumuzu bir kez daha belirtmek isterim. Umarım sizin liderliğinizde Türk halkı bu sorunun üstesinden gelir ve ülke içinde düzen ve hukuk yeniden sağlanır.”
Rus lider, “Bu fırsat için teşekkür ediyorum, hoşgeldiniz” cümlesiyle sözlerini bitirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, “Bu hassas dönemdeki davet için teşekkür ediyorum. Nahoş olaydan sonra süratle bir araya geldik” cümleleriyle sözlerine başladı.
Erdoğan, şöyle devam etti:
“İnanıyorum ki atacağımız adımlarla çok daha farklı bir sürecin içine gireceğiz. 15 Temmuz darbe girişiminin ertesinde sizlerin lider noktasında bizi arayışı hem tüm heyetimizi hem de halkımızı mutlu etmiştir. Pazar günü de İstanbul’da yapılan mitingle halkımızın darbecilere karşı durması çok anlamlıydı. Bu ziyaretle beraber, sırası bizde olan üst düzey istişare konsey toplantılarına da başlayacağımız için çok mutluyuz. Aramızda masada olan birçok ikili ilişkilerimiz var, bölgenin siyasi olarak bizlerden beklentileri var. İnanıyorum ki dayanışmamız bölgedeki sorunların çözümüne de yardımcı olacaktır.”
Liderler, heyetlerarası çalışma yemeğinin ardından ortak basın toplantısı düzenleyecek.
Putin ve Erdoğan, daha sonra Rus ve Türk işadamları ile biraraya gelecek. Türk heyeti içerisinde işadamları da var. 10 kadar Türk işadamı ile gideceği bilgisini dün paylaşan Erdoğan, 10 Rus girişimci işadamının da orada olacağını aktarmıştı.
Erdoğan’la birlikte Rusya’ya gelenler arasında Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Turizm Bakanı Nabi Avcı, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Tarım Bakanı Faruk Çelik, Enerji Bakanı Berat Albayrak da var. Heyette en çok dikkat çeken isim ise, MİT Müsteşarı Hakan Fidan.
Masadaki hacimli dosyalar
Peki masada hangi başlıklar var? Vizelerin kaldırılması, charter seferlerinin yeniden başlaması, Türkiye’den gelen tarım ürünleri ve yaş meyve sebzeye ilişkin kısıtlamaların kaldırılması, Türk iş adamlarına getirilen sınırlamaların kaldırılması ile enerji ve ulaştırma konuları, liderler tarafından çözülecek. Türk Akımı başta olmak üzere enerji konuları da masaya yatırılacak.
Bir başka önemli başlık ise, Suriye. İç savaşın beşinci yılını doldurduğu ülkede en güçlü aktör konumundaki Rusya’nın Türkiye ile varacağı bir anlaşma, bölgedeki dengeleri değiştirebilir. Ortadoğu’daki sorunlar ve Yukarı Karabağ da görüşmede gündeme gelecek.
Erdoğan: 100 milyar dolarlık hedefimiz vardı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rus devlet televizyonuna dün verdiği röportajda şunları söylemişti: “Talihsiz bir uçak düşürme olayından sonra sekiz aylık bir süre geçti. Bizim Türkiye-Rusya ilişkilerinde ekonomik alanda 100 milyar dolarlık bir hedefimiz vardı, bazı dev projelerimiz aksamaya uğradı, Akkuyu Projesi gibi. Şimdi bunları yeniden ele alma fırsatımız olacağı gibi inanıyorum ki Türkiye-Rusya ilişkilerinde yeni bir sayfa açılacak.”
milliyet
