İç ve dış talepteki durgunluk, turizmin ve ihracatın gerilemesi, sanayide üretimin 7 yılın dip noktasını görmesi, şirketlerin dövizle borçları çığ gibi büyüyerek 208milyardolara yükseldi patlama gösteren iflas ertelemelere OHAL’le engel getirildi, bu durum açıkça konuşulamayan krizin de ayak seslerini verdi. Sonunda Türkiye ekonomisinin kalbinin attığı İstanbul’un en büyük caddeleri İstiklal ve Bağdat Caddeleri’nin yanısıra AVM’lerde de bir çok dükkanın kepenk indirmesini beraberinde getirdi. Piyasadaki nakit sıkıntısı küçük esnafı vurdu.
İstiklal Caddesi
Birçok esnaf işletmesini kapatmak zorunda kaldı. Son 10 yıllık dönemde ise 470 bin esnaf kepenk indirdi. Hem nüfus hem de istihdam hayatına giren kişi sayısı hızla artarken, esnaf sayısının azalması dikkat çekiyor. Bu durum beraberinde işsizliği artırdı. Piyasadaki bu durgunluk devletin ekonomik göstergelerine de yansıdı. TÜİK’in açıklamasına göre; Ekonomik güven endeksi Ağustos ayında bir önceki aya göre %24,1 gibi çok hızlı düşüşle 95,73 değerinden 72,66 değerine geriledi. Ekonomik güven endeksindeki düşüş, hizmet sektörü, inşaat sektörü, reel kesim (imalat sanayi) ve perakende ticaret sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. CHP Milletvekili Aykut Erdoğdu sosyal medya hesabından son bir ayda İstanbul İstiklal Caddesi’nde kapanan dükkanların listesini paylaştı. Listenin kabarıklığı dikkat çekti. CHP Beyoğlu İlçe Başkanlığı’nı ziyaret eden Erdoğdu, “İstiklal Caddesi’nde yüksek kiralar, ziyaretçi profilinin değişmesi, belediyenin uygulamaları nedeniyle birçok marka mağazasını kapatmaya karar vermiş” dedi.
Bağdat Caddesi
İşte Erdoğdu’nun paylaştığı liste: Bursa Kebapçısı, Top Shop, Erol, Kiğılı, Teknosa, Starbucks, Pizza Hut, Vodafone, Burger King, House Cafe,Media Market, Seven Hill, Comper, Columbia, Paşabahçe, Neofly, Tuba Kuruyemiş, Finansbank, Yapı Kredi, HSBC, Martina Gömlekleri, Dekar Kumaş, Diesel, Kent Optik, Nine West, Hummel, Marka park, Hamurabi, Adil Işık, Samsung, Kifidis, Ünal,Kelebek Korse, Dominos Pizza,Bolulu Hasan Usta, Ayvalık Tostçusu İstiklal Caddesi’nden sonra sonra Bağdat Caddesi’nde de mağazalar kapanıyor. Birçok firma da zararına satışlar yapıp stoklarını eritip mağazasını kapatma yoluna gidiyor. Artan ekonomik belirsizlikler ve ardı ardına patlayan bombalara bir de darbe girişimi eklenince müşteri çekemeyen birçok mağaza kapısına kilit vurdu. Birçok firma da zararına satışlar yapıp stoklarını eritip mağazasını kapatma yoluna gidiyor. 2012’de dünyanın en iyi 4. alışveriş caddesi seçilen Bağdat Caddesi, bugünlerde satılık ve kiralık ilanı asılı boş dükkânlarıyla ve kentsel dönüşüm sonucu caddenin kendine münhasır sakinlerini de kaybetmesiyle gündemde.
Dükkan dönmüyor
Hem kiraların çok yüksek olduğunu hem de kentsel dönüşümle birlikte caddedeki alım gücü yüksek tüketici kitlenin farklı semtlere taşındığını anlatan Bigchefs Cafe İşletme Müdürü Semih Dizdar, Bağdat Caddesi’nin eski yoğunluğunun kalmadığını anlatarak “Eskiden Avrupa Yakası’ndan çıkıp, caddeye gelen insanlar vardı. Yoğunluk sabah saatlerinde başlayıp, gece saatlerine kadar sürerdi. Ama artık caddenin o eski havası kalmadı” dedi. Derviş Bağzıbağlı Firma Sahibi Önay Bağzıbağlı, bir kaç sene evvel Bağdat Caddesi’nde boş dükkân bulmanın mümkün olmadığını dile getirerek, şimdilerdeyse caddedeki her üç dükkândan birinin boş olduğunu ancak mal sahiplerinin bu kötü gidişata rağmen kiraları yüksek tuttuğunu aktardı.
Boş koridorlar
Terör ve darbe girişiminin ardından İstanbul Beyoğlu ve Bağdat Caddesi’nde dükkanlar kapanmaya devam ederken, yüksek kiralardan şikayet eden alışveriş merkezlerindeki (AVM) mağazalar da kepenk indirmeye başladı. İstanbul’daki birçok alışveriş merkezinde boş dükkanlar göze çarpıyor. Kapalı mağazaların camlarına kimi afiş yerleştiriyor, kimi siyah perde çekiyor. AVM yönetimleri, “Bayram, okullar açılıyor ve yılbaşı geliyor. Biraz sabır, mağaza kapatmak büyük hata olur” derken, markalar “AVM’lerde boş koridorlar olmaması için önlem alınması şart” diyor. İstanbul’daki birçok AVM’de boş dükkanlar göze çarparken, mağazaların birçoğu büyük indirim kampanyaları uyguluyor. AVM’ler dükkanları boş göstermemek için camlarını afişle kaplıyor. AVM’lerde boş dükkanın olmadığı tek yer yeme-içme katları. Mağazaların kepenk indirmesinin en önemli sebebi ise dolar ve euro olarak alınan kiralar ile ortak kullanım giderleri.
AVM’ler de kapanıyor
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkan Yardımcısı Sinan Öncel, şu değerlendirmeyi yaptı: Beyoğlu Caddesi ve Bağdat Caddesi Türkiye’de uzun zamandan beri perakende sektörünün en cazip yerleriydi. Ancak bu yaz Beyoğlu Caddesi önceki sene gibi değil. Çok sayıda marka Beyoğlu’nu terk etti. Bunun başlıca nedeni mağaza sahiplerinin istediği yüksek kiralardır. Şimdi aynı tehlike AVM’ler için de geçerli. Bazı AVM’lerde sorunlar büyük. Bunu daha yakından anlamak için 300 metrekareden küçük mağazası olan markalarla anket çalışması yapıyoruz… “…Şu ana kadar 70’e yakın marka ile çalışma yapıldı. Markaların büyük çoğunluğu kira indirimi istiyor. Beyoğlu’nda 2-3 mağazası vardı bazı markaların. Boşuna açmadılar bu mağazaları. Aynı tehdit AVM’ler için de var.” AVM Yatırımcıları Derneği’nden edindiği verilere göre yedi yılda, İstanbul’da 30’a yakın, Ankara’da 5, Muğla’da 2; Bursa, Mersin, Gaziantep, İzmir, Balıkesir, Denizli, Sivas ve Tekirdağ’da 1’er olmak üzere 45 AVM kapandı.
yeniçağ