Nevra Ölçer / Anadolu ve Rumeli Medya
Mithat Paşa.. Muhteşem bir kişilik. Tarihimizde bir kilometre taşı.
Ne yaptı?
Zamanının büyük devlet adamı idi.. Niş, Tuna, Bağdat valilikleri, adliye nazırlığı, danıştay başkanlığı, sadrazamlık.. Gittiği yerleri devlet bütçesinden bir kuruş almadan muhteşem hale getirmesi ile tanınıyordu. Ama en önemlisi 1. Meşrutiyetin anayasasını yazan ekibin başı olması idi.
Birinci Meşrutiyet zayıflamakta olan Osmanlı’nın yıllarca beklediği bir sonuç idi. Getirdiği yenilik ise bir Meclis’in varlığı idi. Yani artık ülkenin bir anayasası ve bir Meclis olacaktı, ve padişah ona danışacaktı.
Padişah artık Kuruluş’ta olduğu gibi atının üzerine atlayıp ülkeler fethetmiyor, sarayında oturuyordu. Osmanlı Gerileme döneminde idi. Bir şeylerin acil olarak yapılması gerekiyordu, ve bunun sonucunda Meşrutiyet ilan edildi. Mithat Paşa da sadrazam oldu. Bu idare şekline verilen isim bile (meşru=geçerli, meşrutiyet = geçerli olan yönetim şekli) halkın bu durumu ne kadar özlemle beklediğinin bir göstergesi olmuştu.
23 Aralık 1876 tarihinde 1. Meşrutiyet ilan edildi. Kısa süre sonra padişah meşrutiyetin mimarı Mithat Paşa’yı sadrazamlıktan aldı ve sürgüne yolladı.
1877-78 yıllarında meşhur 93 (hicri takvim 1293) savaşı oldu. Ruslar Balkanlara indi. Padişah bu savaşı bahane ederek 13 Şubat 1878’de Meclis’i kapattı ve 1. Meşrutiyet dönemi sona erdi.
8 Mayıs 1884 tarihinde Mithat Paşa hapiste bulunduğu Taif zindanlarında boğularak öldürüldü.
Bu tarihten sonra bütün bir gençliğin tek bir amacı oldu. Meşrutiyetin tekrar ilanının sağlanması! Yani Meclis’in tekrar kurulması.
İttihat ve Terakki sadece bu amaçla hareket etti. Yıllarca verilen mücadele sadece bu amacı taşımakta idi.
Mustafa Kemal İttihat ve Terakki toplantılarında hatta bu durumu sorgulamış ve Meşrutiyet ilan edilirse sonrası için ne gibi bir çalışmalar yapıldığını sormuş ve bu tavrı nedeni ile cemiyetin gözünden düşmüştü (sonradan ne kadar haklı olduğu anlaşılacaktı). 23 temmuz 1908’de 2. Meşrutiyet ilan edilene kadar Türk gençliği ve aydınları bu sonuç için büyük bir mücadele verdi. Yani Meşrutiyet 1923 yılında ilan edilen Cumhuriyet öncesi bu yönde atılan en büyük adımdı. Tarihimizin en önemli kilometre taşlarından biri idi. Ülke adım adım ilerleyerek çağının en büyük mucizesini gerçekleştirmiş ve sonunda da Cumhuriyet’i kurmuştu.
Bu bizim geçmişimiz. Tarihimiz. Uğruna nesilleri şehit verdiğimiz şanlı savaşımız.
Unutursak genlerimiz isyan eder. Bu kadar net!
Ortada tartışmalı bir anayasa taslağı var. Buna göre Başkan’ın Meclis’i feshetme yetkisi olacakmış.
Öyle mi?
