Halit Kakınç / Odatv.com
Bu ülkenin kaderi sanki… Akademik Özgürlük anlayış ile ilgili yaşanılan tatsızlıklar hiç değişmiyor.
İster Menderes olsun başta, ister Özal… Ya da şimdiki hükümet – akademik özgürlük bir türlü olması gerektiği gibi benimsenemiyor. Anlaşılamıyor. Yanlış yorumlanıyor.
Oysa, Akademik Özgürlük denilen hak, sadece üniversiteler, üniversite öğrencileri ve üniversite hocaları için değil – bir ülkenin tüm vatandaşları için olmazsa olmaz bir hak.
Çünkü bu hak; konuşmayı, tartışmayı, fikrini ifade edebilmeyi, paylaşabilmeyi, eleştirebilmeyi, muhalefet edebilmeyi mümkün kalabilen bir tür otopsi masası gibi aynen…
Yani, Akademik Özgürlük platformunda diğer deyişle her parçayı alıp ayrıntılarını irdeleyebilirsiniz… Tabii bir tek şartla: Nihai gerçek işte budur dememek ve yasaları çiğnememek kaydıyla.
Başka bir deyişle; yasalara göre ve akademik özgürlük çerçevesinde, üniversitelerin konularla ilgili sınır belirleme gibi bir işlevi yoktur.
Kuramsal kalıpların, işlevsel olabilirlikleri analiz edilir titizlikle.
Kaynaklar, ikinci planda gelir akademik araştırmalarda. Akademisyenlerin kariyer kaygıları da…
Akademik Özgürlük, sonu gelmeyecek bir projedir… Saçma sapan bir tartışma konusu bile söz konusu olsa, sınır koymaz.
Elbette belirli bir sınırı vardır Akademik Özgürlük denilen olgunun da… Sosyal, ulusal ve etnisite açısından ülkenin temel yasalarını aşmaz. İnsan haklarını zedeleyemez.
Akademik Özgürlük, tembel ve işe yaramaz… Bilimsel olma iddiasındaki zırvaları dışlar. Çünkü eleştiri kapılarını sonuna kadar açık tutar.
Sabit ve değişken ölçülerle hipotezlerin yaptırım olasılıklarını ve olanaklarını dengeler. Metodolojiyi ön plana çıkartarak bilimsel nosyonları temellendirir.
Eğer gerçek anlamda bilim ise söz konusu olan, ırkmış… İnanç biçimiymiş… Politikaymış… Bu gibi ampirik olmayan ve insan hakları ile çelişen konuları devre dışı bırakır zaman içinde ve sabırla.
Peki soralım o zaman – neden tüm vatandaşlar için önemlidir akademik özgürlük?
Önemlidir çünkü; sorulmayan soruları hatırlatır, verilen cevapları tartıştırır. Akademik yaşamın dışında kalan milyonlarca insanları ve onların sıradan günlük yaşamlarını da etkiler.
Özetle:
Bu insanların da doğal olarak, akademik özgürlük denilen bu haktan dolaylı da olsa, istifade edebilme hakları vardır.
Yürütme Erki’nin Akademik Özgürlük olgusuna bu gözle bakmasını tavsiye ederim.