Vatan Partisi, halk oylaması sürecinde propaganda eşitliği sağlanması için Yüksek Seçim Kurulu’na başvurdu. Başvuru sonrası konuşan Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve emekli hâkim Turgut Okyay “hayır” propagandası yapan kişi ve partilerin baskı gördüğünü söyledi. Bunun kabul edilemez olduğunu belirten Okyay, YSK’nın Anayasa gereği eşitliği sağlaması için adım atması gerektiğini vurguladı.
Mehmet Turgut Okyay’ın açıklamaları şöyle:
Bilindiği gibi, Anayasa’nın 67. maddesinin 2. fıkrasına göre;“Seçimler ve halkoylaması serbest, eşit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır” (Değişik: 23/7/1995-4121/5. md.).
Anayasa’nın79. maddesine göre de; anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halkoyuna sunulmasında seçim mevzuatı uygulanır. Seçimlerin ve halkoylamasının yönetim ve denetim görev ve yetkisi isedoğrudan Yüksek Seçim Kurulu’na verilmiştir.
9 Şubat 2017 tarihinde yayınlanan 687 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 10. maddesi ile 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 149/A. maddesi yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırıldığı belirtilen bu maddede, “özel radyo ve televizyon yayınlarına ilişkin suçlar” düzenlenmektedir. Buna göre; seçimlerde, özel radyo ve televizyonların propaganda eşitliğine aykırı yayınları yasaklanmaktadır.
Ancak, bu hüküm bugün halâ geçerlidir. Çünkü, Anayasa’nın 67. maddesinin son fıkrasına göre; “Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz” (Ek fıkra: 3/10/2001, 4709/24 md.).
Oysa yaşadığımız halkoylaması sürecinde, siyasal partilerin propaganda özgürlüğüne ve eşitliğine aykırı uygulamalara sıkça rastlanıyor ve hiçbir yaptırım uygulanmıyor. Kamu makamları ve TRT’nin yanısıra, özel radyo ve televizyon kuruluşları da, propaganda eşitliğini sürekli ihlal etmektedirler. Anayasa’yı, yasaları ve Yüksek Seçim Kurulu’nca belirlenen esasları hiçe sayarak, tek yanlı yayın yapmaktadırlar. Çeşitli tartışma programlarına yalnızca belli siyasi partilerin temsilcileri çıkarılmakta, haberlerde yalnızca bu siyasi partilerin açıklamalarına yer verilmektedir. Böylece halkoylamasında, partiler ve seçenekler arasında eşitliğe ve dürüstlüğe aykırı olan bir propaganda süreci yaşanmaktadır. Özellikle “Hayır” oyunu savunan partilerin propaganda özgürlükleri ve olanakları sürekli kısıtlanmakta ve baskı altına alınmaktadır.
Anayasa’nın 68. maddesine göre; siyasi partiler, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurlarıdır. Bu vazgeçilmezlik, Anayasa Mahkemesi’nin çok sayıda kararına göre, siyasi partiler arasında eşitliği de içerir. Propaganda eşitliği, seçimlerde ve halkoylamasında seçmen iradesinin sağlıklı şekilde oluşması için şarttır.
Bu açıdan KHK yoluyla propaganda eşitliğinin kaldırılması hukuka aykırıdır. Öte yandan, Anayasa’nın 67. maddesinin, “seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulunmaz” hükmü de açıkça çiğnenmektedir.
Kaldı ki, seçimlerin eşit ve dürüst olarak yapılmasını sağlamak amacıyla çıkarılan seçim kanunları, özel gerekçeyle sınırlı olan OHAL KHK’lar ile değiştirilemez. 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Hakkında Kanun’un 149/A. maddesini yürürlükten kaldıran 687 sayılı KHK düzenlemesi yapılacak halkoylamasında uygulanamaz.
Öteyandan; 16 Nisan 2017 günü halkoyuna sunulacak olan “Anayasa’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 17. maddesi ile Anayasa’ya eklenmesi önerilen Geçici 21. Maddenin (H) fıkrasında; “ Anayasanın 67 nci maddesinin son fıkrası hükmü, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra birlikte yapılacak ilk milletvekili genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi bakımından uygulanmaz” deniliyor.
Yani, Anayasa değişiklik önerisinde yer alan bu düzenleme, yasa ile dahi yapılması mümkün olmayan değişikliğin, KHK ile yapılmaya çalışıldığını gösterir.
Şimdi, halkoylamasına sunulması önerilen bu hüküm, sanki daha oylanmadan kabul edilmiş gibi, yapılacak halkoylamasında KHK ile uygulanmaya çalışılıyor.
Kaldı ki, yasaya aykırı bir fiil, özel bir yaptırım öngörülmemiş olsa dahi meşruiyet kazanamaz. Zaten, seçimlerde ve halkoylamasında “propagandada eşitlik” ilkesine aykırı eylemler, 298 sayılı Yasanın, “Seçim Suçları ve Cezaları”na ilişkin 7. Bölümündeki genel hükümlerle (örneğin 156. md.’de) ayrıca yaptırıma bağlanmıştır. Bu aykırılıkları takip etmek ve önlemek Yüksek Seçim Kurulu’nun görevidir.
Talep : Açıklanan nedenlerle; 687 sayılı KHK yoluyla 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Hakkında Kanun’un 149/A. maddesini yürürlükten kaldıran 10. maddesi hükmünün, 16 Nisan 2017’de yapılacak halkoylaması sürecinde uygulanamayacağının tespitini ve propaganda eşitliğinin sağlanmasını talep ediyoruz. Saygılarımızla.
Mehmet Turgut Okyay Mehmet Cengiz
Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı
ulusalkanal.com.tr
