Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komisyonu (AFET), Hollandalı parlamenter Kati Piri tarafından hazırlanan Türkiye raporunu 3’e karşı 51 oyla kabul etti. Oylamada 14 parlamenter de çekimser kalmayı tercih etti.
Rapor, Türkiye’deki gelişmeleri detaylı şekilde ele alan ve Ankara’yı rahatsız etme potansiyeli yüksek olan bir içeriğe sahip. Rapor taslağına 397 değişiklik önergesi verilmişti.
Piri, diğer gruplarla koordinasyon içerisinde hazırladığı 25 uzlaşı önergesiyle bu sayıyı düşürme yoluna gitti. Bununla birlikte uzlaşı önergeleri tüm siyasi grupları bir şekilde memnun etme amacı güttüğünden belgenin içeriği de ilk haline göre daha sert bir hal aldı.
Geçen yıl Türkiye ile müzakerelerin “dondurulması” tavsiyesi içeren bir karar alan AP, bu belgede de başından bu yana müzakerelerin askıya alınması çağrısı yapıyordu. Uzlaşı önergesiyle yapılan değişiklik çerçevesinde askı çağrısı, “gecikmeksizin askı” vurgusuyla değiştirildi.
Müzakerelerin askıya alınması, anayasa paketinin değiştirilmeden uygulanması şartına bağlandı. Buna gerekçe olarak da Venedik Komisyonu’nun anayasa paketiyle ilgili olarak verdiği olumsuz görüş gösterildi.
Türkiye ile AB arasında işbirliğinin artırılabileceği karşılıklı çıkar alanları üzerinde açık ve dürüst görüşme talebine yer verilen belgede, iki taraf arasındaki her siyasi angajmanın demokrasiye, hukukun üstünlüğüne ve temel haklara saygı şartına bağlanması istendi.
İlgili konuların ele alındığı toplantılara Türk Dışişleri Bakanı’nın çağrılması ve AB ile Türkiye arasında zirve düzenlenmesi de AP’nin talepleri arasında yer aldı.
ERDOĞAN’IN NAZİ SUÇLAMASI DA RAPORDA
OHAL uygulamalarının, çok sayıda gazeteci ve siyasinin tutuklu olmasının, idam cezası tartışmalarının, referandum sürecinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bazı AB liderlerini “Nazi uygulamaları” yürütmekle suçladığı açıklamalarının sert şekilde eleştirildiği raporda, uluslararası gözlemcilerin referandum sonucuna ilişkin bulgularının sonucun geçerliliği ve meşruiyeti konusunda ciddi şüphelere neden olduğu vurgusuna da yer verildi.
Türkiye’de gerçekleştirilen terör saldırılarını en güçlü ifadelerle kınadığını belirten AP, 2002’den bu yana AB’nin terör örgütleri listesinde yer alan PKK’nin şiddete dönüşüne yönelik kınamasını da yineledi. AB ülkelerini, AB’nin terör örgütleri listesinde yer alan örgütlerin işaret ve sembollerini yasaklayan yasal düzenlemeleri güçlendirmeye yönelik davet de belgede yer aldı.
Rapora nihai halinin temmuz ayında yapılacak AP Genel Kurulu’ndaki oturumda verilmesi bekleniyor.
PİRİ’NİN AÇIKLAMASI
Oylamada Türkiye Raportörü Kati Piri gözlemlerini sundu.
Piri, “Parlamentodaki tüm grupların, AB-Türkiye ilişkilerinin geleceği konusunda farklı bir tavırları var. Komisyonun ve Konseyin Türkiye’de olan bitenler hakkında sessiz kaldığını görüyoruz. Ancak ben Parlamentonun genel anlamdaki sabit duruşundan gurur duyuyorum ve elbette Parlamentonun tek bir sesle konuşmasını sağlamak en zorlu mücadeleydi bizim için” ifadelerini kullandı.
Türkiye Raportörü, “Türkiye’deki insan haklarının çiğnenmesi ve bunun sonucunda çıkacak sonuçlar bizi bir hayli endişelendirmekte. Bugün kabul ettiğimiz önerge, eğer anayasa paketi değişmeden uygulanırsa, Türkiye ile üyelik müzakerelerinin resmi olarak askıya alınması gerekeceği anlamına geliyor” açıklamasını yaptı.
Piri, Türkiye ile üyelik sürecinin askıya alınmasının AB’ye katılım öncesi sağlanan fonların da askıya alınması anlamına geldiğini ifade ederek, ilişkilerin kesilmesi durumunda Türkiye’ye tahsis edilen fonların Türkiye’deki sivil toplum kuruluşlarına verileceğini ve AB bütçesindeki para doğrudan doğruya Türk halkına dağıtılacağını savundu.
Piri açıklamalarını şu şekilde sürdürdü: “Dürüst olmak gerekirse Türkiye son 6 yıldır mültecilere ev sahipliği konusunda çok şey yaptı. Bugün Türkiye’de halen 3.2 milyon mülteci var ve biz bunu raporumuzda da belirtiyoruz. AB üyesi ülkeler, AB-Türkiye göçmen anlaşması ile Türkiye’den AB’ye daha fazla mülteci alınacağına söz verdi. Biz bu sözü tutmaya çalışmak zorundayız. Fakat Türk devleti de bizi bu konuyla tehdit etmemelidir.”
birgün
