Aydınlık
Norveç’te 8-17 Kasım arasında yapılan NATO’nun “Trident Javelin” isimli tatbikatında Türkiye’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, düşman olarak belirlenerek, tatbikatın hedefine konuldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasıyla dünyanın gündemine oturan konuya Türkiye’den sert tepkiler yükseldi, tatbikattaki görevli askerler geri çekildi. NATO ise sorumlu personelleri görevden uzaklaştırdığını belirterek Türkiye’den özür diledi. NATO tatbikatında yaşanılan bu durumu Aydınlık, emekli generallere sordu. Türk ordusunun birçok kademesinde görev yapmış generaller, Türkiye’nin ne yapması gerektiğine dair şunları söyledi:
NATO’YU MASAYA YATIRMAK ZORUNLULUK HALİNE GELDİ
■ Emekli Orgeneral Necati Özgen:
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk ve şu anki Cumhurbaşkanı’nın düşman olarak gösterilmesi kabul edilemez. Suç alt düzeyde bir kişiye atılarak ihmalmiş gibi gösterildi. Ancak bu basit bir olay de- ğildir. Türk askerlerinin tatbikattan çekilmesi ve gösterilen tepki doğrudur. NATO Türkiye’ye karşı yükümlülüklerini zaten yerine getirmiyor. NATO konusunun masaya yatırılmasının zamanı gelmiştir. Ya- şadığımız bu olay da bunu zorunlu kılmaktadır. Bu yaşananların bölge sorunlarının bölge ülkeleriyle çözülmesi sürecinin baş- lamasıyla gündeme gelmesi anlamlıdır. Bölge sorunlarını bölge ülkelerinin çözmesi ve bölge dışı ülkeleri sorunlardan uzak tutması artık hayati bir önem taşımaktadır. Ben ABD’nin PKK’ya desteğini gözlerimle gördüm, biliyorum ve yaşadım. ABD bu desteği sürdürecek bu açıkça görülüyor. ABD, ‘Kürdistan’ sevdasından vazgeçmiyor. Bizde buna göre davranmalı ve elimizdeki tüm olanakları kullanarak ABD’nin bu planını bozmalıyız. Güvenliğimiz açısından başka yol da yoktur.
TÜRKİYE İÇİN VAZGEÇİLMEZ DEĞİLDİR
■ Emekli Orgeneral Edip Başer:
Türkiye bu davranıştan fevkalade tepkili ve üzüntülü olduğunu açıkladı. Bunu daha sert ifadelerle tekrarlamak, gündemde tutmak faydalı olur. Türkiye NATO’yla ilgili atıcağı adımları çok iyi hesaplamak zorunda. Yani şimdi pireye kızıp yorganı yakmalı mı yakmamalı mı, NATO bundan sonraki süreçte Türkiye için ne kadar önemli ne kadar gerekli, bütün bunların hesabını bizi yöneten devlet adamlarının herhalde çok iyi yapıyor olmaları gerekir. Benim ilk plandaki kanaatim pireye kızıp yorganı hemen ateşe vermemek lazım. Türkiye şu günlerde çevresel güvenlik açısından çok kritik bir süreçten geçiyor. Bütün bunlarla boğuşan bir Türkiye acaba şu sırada sadece bir iki ülkenin geleceği hakkında emin olamayacağımız bir ittifaka güvenip bağlantısını koparmalı mı, bunun çok iyi düşünülmesi gerekir. Ama şunu kesin olarak tekrar söylüyorum Türkiye bu konudan duyduğu rahatsızlığı sert bir şekilde ifade etmeli. NATO bizim için vazgeçilmez anlamında söylemiyorum bunları. Türkiye için hiçbir şey vazgeçilmez değildir. Önemli olan Türkiye’nin birliğinin, güvenliğinin ve Cumhuriyet’in mevcut idealleriyle sağlıklı bir şekilde devam etmesidir. Türkiye için önemli olan birilerine bağlılık değildir.
‘ÖZÜR YETMEZ OLAĞANÜSTÜ TOPLANTI ŞART!’
Emekli Hava Tümgeneral Beyazıt Karataş da NATO’nun kendi içindeki aksaklıkları en üst düzeyde görüşmek için Türkiye’nin bir talebi olmadan devlet baş- kanları düzeyinde olağanüstü toplantı düzenlemesi gerektiğini vurguladı. “Sadece özürle geçiştirilecek olan bir konu değil” diyen Karataş, Norveç ve NATO’nun yapması gerekenleri şöyle açıkladı:
● Tatbikat Kontrol Merkezi’nin soruşturulması gerekiyor.
● Norveç Savunma Bakanı Frank Bakke-Jensen’in istifa etmesi gerekir.
● Norveç Başbakanı Erna Solberg’in özür dilemesi gerekir.
● Türkiye Norveç’e nota vermeli.
● NATO’nun devlet başkanları dü- zeyinde olağanüstü toplantıya çağırılması gerekir. Norveç’te düzenlenen tatbikatın sahada birliklerle canlı ateşlerle yapılan bir tatbikat olmadığını bilgisayar destekli bir tatbikat olduğunu belirten Karataş, “Komuta yeri tatbikatında NATO’nun bir savaş esnasında ya da kriz arasındaki senaryo oynandı. Bu tatbikata sadece Türkiye’den katılan 40 kişiden bahsediliyor. Orada en az yüzlerce kişi sorumluluk derecesine göre bilgisayarlarının başında senaryoya uygun derecede oyun oynuyorlar” dedi.
NATO’DAN ÇIKMAK İÇİN REFERANDUM YAPILIR
Karataş, Türkiye’nin NATO’dan çıkmak isterse izleyeceği adımları da şöyle açıkladı: “NATO’dan elimizi kolumuza sallayarak çıkamayız. Birçok kuruluş, yan kuruluş, büyükelçiler, NATO temsilcileri, tatbikat karargahları, personel tayinleri gibi dü- şünülmesi gereken çok konu var. İngiltere’nin AB’den çıkmasındaki örnek gibi çıkış işlemi gerçekleşir. Ancak bu karar AKP’nin resmi niyeti değil yapılacak referandumla Türkiye’nin kararı olur. Şu anda Amerikan karşıtlığı yüzde 85 olduğuna göre şu anda ‘NATO’ya hayır’ kararı çıkabilir. Siz çıkmakla ilgili referandum kararını NATO’daki olağanüstü toplantıda bildirirsiniz ve saat işlemeye başlar. Daha sonra iki tarafın tezleri masada görüşülür. Asker, politik, personel ve mali konularda görüşmeler yapılır.
