Soykırım, savaş suçu ve insanlığa karşı suçun da aralarında olduğu 11 ayrı suçtan yargılanan Bosnalı Sırpların eski komutanlarından Ratko Mladiç hakkındaki karar açıklandı. Uluslararası Ceza Mahkemesinin kararına göre eski generalin soykırım yaptığı kabul edildi.
Bosnalılar kararı gözyaşları ile kutladı
Hollanda’nın Lahey kentinde kurulan Birleşmiş Milletler Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, Mladiç davasının sonlanmasıyla birlikte bu yılın sonunda görevini tamamlayarak kapanacak. Mladiç hakkında verilecek hüküm, gelecek hafta açıklanacak temyiz kararları haricinde mahkemenin alacağı son karar olma niteliğini taşıyor.
Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından 40 yıl hapse mahkum edilen Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karaciç ile birlikte Ratko Mladiç’e, aralarında Srebrenitsa’da Karaciç’in verdiği emirleri uygulayarak 8 bin kadar erkek ve çocuğu katletmek gibi birçok savaş suçu yöneltilmişti. Bosna Savaşı’nda toplam 100 binden fazla kişinin ölümünden sorumlu tutulan Bosnalı Sırplar arasında ön planda bulunan Mladiç hakkındaki kararın, Bosna Savaşı’nın geçtiği yıllara dair hakikat tespiti açısından belirleyici bir hüküm olması beklendiği belirtildi.
TANSİYONU ÇIKTI, DIŞARI ÇIKARILDI
Kararın açıklanması öncesinde, Soykırım suçundan hüküm giymesi beklenen Mladiç yargıca bağırdı; ardından da tansiyonu çıktı. Mahkeme salonunda tansiyon ölçümü yapılması sonrası Mladic’in avukatının duruşmanın tıbbi sebeplerle ertelenmesini istedi. Bu talep reddedilirken, yargıç Mladic’i salondan çıkardı.
Yakalandığı 2011 senesinden beri eski Yugoslavya’da işlenen suçlar için kurulan BM’ye bağlı eski Yugosyavya için kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından tutuklu olarak yargılanan 75 yaşındaki eski general suçlu bulunarak müebbet hapis cezası verildi.
DW’de yer alan habere göre Yugoslavya’nın dağılması sonrası 1992 ile 1995 yılları arasında yaşanan Bosna Savaşı sırasında Hollanda’nın Lahey kentinde kurulan mahkeme, Mladiç davasının sonlanmasıyla birlikte bu yıl sonunda görevini tamamlayarak kapanacak.
Mladiç hakkında verilecek hüküm, gelecek hafta açıklanacak temyiz kararları haricinde mahkemenin alacağı son karar olma niteliğini taşıyor.
Aynı mahkeme tarafından 40 yıl hapse mahkûm edilen Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karaciç ile birlikte “Bosna Kasabı” olarak anılan Mladiç’e, aralarında Srebrenitsa’da Karaciç’in verdiği emirleri uygulayarak 8 bin kadar erkek ve çocuğu katletmek gibi birçok savaş suçu yöneltildi.
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’da yaşanmış en büyük katliam olan Bosna Savaşı’nda toplam 100 binden fazla kişinin ölümünden sorumlu tutulan Bosnalı Sırplar arasında öne çıkan bir isim olan Mladiç hakkındaki kararın, o yıllara dair hakikat tespiti konusunda belirleyici bir hüküm olması bekleniyor.
Yirmi dört yılda yüzlerce dava
Sürekli olarak suçsuz olduğunu söyleyen 75 yaşındaki eski general hakkındaki karar aynı zamanda katliamların ana sorumlularının yargı önüne çıkarıldığı onlarca davanın sonuncusu olma niteliğinde.
Bugüne kadar 161 kişiyi yargılayan mahkeme Bosna Savaşı’nda yer alan Balkan uluslarından 83 savaş suçlusunu mahkûm etti. Bu kişilerden 56 kişi cezasını çekerken, 19 kişi beraat etti ve aralarında eski Sırp lider Slobodan Miloşeviç’in de bulunduğu yedi kişi de yargılama sonuçlanmadan hayatını kaybetti.
2006 yılında ölen Miloşeviç’in yanı sıra, bir diğer üst düzey savaş suçlusu Karaciç hakkında da 2016 yılında 10 ayrı suçtan 40 yıl hapis cezası verilmişti.
Mahkeme, üst düzey yetkililerden alt rütbeli askerlere kadar, sivillere karşı işlenen cinayet, köleleştirme, yerinden etme, işkence ve tecavüz gibi geniş çaplı katliamlar hakkında birçok kanıt topladı.
Associated Press haber ajansına konuşan Bosnalı hukukçu Refik Hodziç, “Mahkeme, siyasi ve sosyal söylemimizde suçun cezasız kalması anlayışına karşı bizim adımıza çok önemli bir iş başardı” ifadesini kullandı. Sözlerine devam eden hukukçu, “Bu kurumun tam da olması gerektiği zamanda hayata geçmesinden dolayı çok şanslıyız” dedi.
Mladiç’in 2010 yılında tutuklanmasında büyük bir rol oynayan Sırbistan’ın eski savaş suçları savcısı Vladimir Vukçeviç, “Mahkemenin bugüne kadar en büyük başarısı birçok tepe noktasındaki kişiyi adalete teslim etmesidir” şeklinde konuşurken bir de uyarıda bulundu: “Ancak halen her ulusun kendi doğrularına inandığı bir noktadayız. Bu böyle olduğu sürece geçmişle uzlaşma olmayacaktır”.
“Kimse 1990’lardaki çatışmalardaki taraflara nesnel bir şekilde yaklaştığını söyleyemez”
Sırbistan Başbakanı Ana Brnabiç “Mahkemenin uzlaşıya katkıda bulunduğunu düşünmüyorum, bilakis durumun kötüleşmesinden sorumlu olduğunu düşünüyorum” ifadesini kullanırken, “Hiç kimse Lahey’deki mahkemenin 1990’lardaki çatışmalardaki taraflara nesnel bir şekilde yaklaştığını söyleyemez” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Mahkemenin Başsavcısı Serge Brammertz ise alınan her kararda bir tarafın mutlu ve diğer tarafın da mutsuz olduğunu hatırlatarak, “Bu tip tepkiler ihtilafların kökenlerinin halen mevcut olduğunu gösterir nitelikte; dolayısıyla yargı sürecinin tek başına uzlaşıyı beraberinde getireceğini düşünmüyorum. Uzlaşı toplumun içinden, kurbanların ve sorumluların kendilerinden gelmelidir” ifadesini kullandı.
cumhuriyet
