Putin’in bu yılki büyük basın toplantısını izlemek için 1.600’den gazetecinin akreditasyon işlemlerini tamamladığı açıklandı. Kremlin’den yapılan bir açıklamaya göre, bu yılki basın toplantısını, AFP haber ajansı, Bloomberg haber ajansı, CNN televizyonu, The Guardian gazetesi, Şinhua haber ajansı gibi büyük yabancı basın kuruluşlarının yanı sıra bir dizi yerel ajansın muhabirleri de izledi.
Basın toplantısının ‘büyük’ olarak tanımlanmasının nedenlerinden bir diğeri de belirli bir bitiş zamanının olmaması. Basın toplantısının ne zaman biteceğine Putin kendisi karar veriyor. Putin’in bu yıl 13. kez düzenlediği basın toplantılarının en uzunu 2008’de gerçekleşmişti. Bu basın toplantısı 4 saat 40 dakika sürmüştü. Putin’in geçen yılki basın toplantısıysa 3 saat 50 dakika sürdü.
Diğer taraftan Putin’in geleneksel büyük basın toplantıları genelde perşembe gününe denk geliyor. Fakat geçen yıl Putin basın toplantısını ilk kez ertelemiş ve bir cuma günü düzenlemişti. Bunun sebebi o yıl 22 Aralık’ta düzenlenmesi planlanan toplantıdan birkaç gün önce Rusya’nın o dönemki Ankara büyükelçisi Andrey Karlov’un suikasta kurban gitmesiydi.
Basın toplantısı bu yıl Rusya’da Mart 2018’de düzenlenecek devlet başkanlığı seçimleri için hazırlıkların başladığı bir döneme denk geldi. Putin, birkaç hafta önce seçimlerde yeniden aday olacağını açıklamıştı.
Basın toplantısı Rusya’da Rossiya 1, Rossiya 24, Pervıy Kanal televizyonları ile Mayak, Vesti FM ve Radio Rossii radyolarından canlı olarak yayınlandı. Sputnik’in canlı anlatımıyla toplantıda öne çıkan başlıklar şöyle:
15:32
‘Trump’la birbirimize ‘sen’ diye hitap ediyoruz’
Putin, RT muhabirinin ‘Trump’la birbirinize sen mi, yoksa siz mi diyorsunuz?’ sorusunu şöyle yanıtladı:
“Trump’la birbirimize ‘sen’ diye hitap ediyoruz. Bizim gibi kişiler arasındaki ilişkiler de böyle olmalı. Trump’la iş irtibatı kurmam gerektiğinden eminim. Bu sayede Trump’ın Rusya ile ilişkileri düzeltme imkanına sahip olacağını umuyorum.”
15:28
‘Irak’ın toprak bütünlüğüne saygı gösterilmeli’
Putin, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) bağımsızlık kararı çıkan eylül referandumuna ilişkin bir soruyla ilgili olarak, “Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin geleceği konusunda, yasalar çerçevesinde hareket edilmeli ve Irak’ın toprak bütünlüğüne saygı gösterilmeli” ifadelerini kullandı.
Putin ayrıca, Rus devlet petrol şirketi Rosneft’in IKBY ile yaptığı işbirliğinin, ‘hem Irak Kürt Bölgesel Yönetimi hem de Rosneft’in yararına olduğunu’ söyledi.
Putin şöyle devam etti: “Kürtler ile geleneksel ve tarihi olarak çok iyi ilişkilerimiz var. Bu sorunun karmaşıklığını her yanıyla anlıyorum. Fakat Kürt halkı ile ilişkilerimizi geliştirmemize hiçbir şeyin engel olmadığına inanıyoruz. İlişkilerimizi geliştireceğiz.”
15:24
‘Militanları Esad’a karşı savaşmaları için kullanabileceklerini düşünüyorlar’
Putin, Suriye’deki militanların Irak’a geçtiği bilgisini verdikleri ABD’nin bu bilgi karşısında herhangi bir tepki vermediğini belirtti:
“Irak’a militanların geçtiğini söylüyoruz. Amerikalı partnerlerimize militanların gittikleri noktaları söylüyoruz. Hiçbir tepki yok. Bunun nedeni ne? Nedeni şu: Bu militanları (Suriye Devlet Başkanı Beşar) Esad’a karşı savaşmaları için kullanabileceklerini düşünüyorlar. Bu belki yolların en basiti fakat aynı zamanda en tehlikelisi.”
15:22
‘Rusya iktidarı kimseden korkmuyor’
Putin, 2018’de aday olacağını açıklayan Kseniya Sobçak’ın Rus muhalif lider Aleksey Navalniy hakkındaki sorusuna cevaben şunları söyledi:
“Buradaki mesele, siyasi rekabetin oluşmaması değil, muhalefet pozitif kalkınmayla ilgili açık ve anlaşılır bir program ortaya koymalı. Sloganınız ‘Herkese karşı’. Peki siz ne öneriyorsunuz?
Ukrayna’daki durumun Rusya’da tekrarlanmasına müsaade edilemez. Rusya’da da Saakaşvili’ler olmasını mı istiyorsunuz? Bir Maydan diğerine geçmemizi mi istiyorsunuz? Rusya’da darbe olmasını mı istiyorsunuz? Halkın mutlak çoğunluğunun bunu istemediğinden ve buna izin vermeyeceğinden eminim.
Sizi temin ederim ki, Rusya iktidarı, kimseden korkmadı ve korkmuyor. Ancak Rusya’nın 1990’lı yıllardaki haline dönmesine ve Ukrayna’daki mevcut durumun burada tekrarlanmasına izin veremeyiz.”
15:02
‘Polonya hükümeti, ikili ilişkilerin gelişmesi için negatif sayfaları kapatmalı’
Putin, 2010 yılında dönemin Polonya Cumhurbaşkanı Lech Kaczysnki ve beraberindeki 95 kişinin ölümüne neden olan uçak kazasıyla ilgili Varşova’nın iddiaları hakkında, şunları söyledi:
“Polonya yönetimi, ikili ilişkilerin gelişmesi için ilişkilerdeki negatif sayfaları kapatmalı. Uçakta patlama olduğu ve bunda Rusya’nın parmağı olduğu iddiaları doğru değil. Bu hem Rus hem de Polonyalı uzmanlar tarafından incelendi. Eğer Kaczynski’nin uçağında patlama olduysa, uçak nereden havalandı? Moskova’dan mı yoksa Varşova’dan mı? Demek ki bombayı orada yerleştirdiler. Oraya Rus ajanlar gönderip bombayı biz mi yerleştirdik? Bunu yapanı kendi ülkenizde arayın.”
14:52
‘El Kaide’yi yarattılar, o da New York’u vurdu’
Putin, Suriye’deki terörist gruplara operasyon düzenleyen Rus hava güçlerinin konuşlandığı Hmeymim üssüne 11 Aralık’ta gerçekleştirdiği beklenmedik ziyarete ilişkin bir soru üzerineyse, aslında Suriye’yi uzun zamandan beri ziyaret etmek istediğini fakat güvenlik nedeniyle bu planının hep ertelendiğini söyledi.
Putin, Hmeymim üssüne nasıl uçtuğu hakkında şunları anlattı: “Rus savaş uçakları yanımızda uçmakla kalmadı, iniş sırasında uçağımızdan daha düşük bir noktaya kadar indiler. Uçağımızı korudular, sonra da dağıldılar.”
Putin’in anlattığına göre, bunun sebebi savaş uçaklarının motorlarının bir yolcu uçağı olan başkanlık uçağına göre daha çabuk ısınmasıydı. Bu şekilde Putin’in uçağının ‘ısı nedeniyle bıraktığı iz’ gizlenmiş oldu.
‘TERÖRİZMİN BAŞLICA NEDENLERİ DÜŞÜK EĞİTİM VE GEÇİM SORUNLARI’
Putin’in Suriye’ye ilişkin çeşitli sorulara verdiği diğer yanıtlar şöyle:
“Terörizmin başlıca nedenlerinden bazıları, düşük eğitim oranı ve maddi geçim sorunları. Bunlarla ilgili bir şeyler yapılmalı. Fakat ne Suriye ne de Rusya bunları tek başına düzeltebilir. O yüzden uluslararası toplumun desteğine gereksinim duyuyoruz.”
“Suriye’ye (askeri) polis olarak Kuzey Kafkasyalı kişilerin gönderilmesi benim girişimindi. Bunun iyi sonuçları oldu. Zira bu kişiler cesur ve disiplinli.”
“Suriye’de önemli olan, buradaki sürece dahil olanların terörist ya da radikal grupları kendi amaçlarına ulaşmak için kullanmayı istememesi. Ne oldu? El Kaide’yi yarattılar, o da New York’u vurdu.”
14:49
‘Çin, Rusya’nın stratejik ve ticari partneri’
Putin, “Çin, Rusya’nın stratejik ve ticari partneri. Rusya ve Çin arasındaki bağların pekişmesi herkes için iyi bir şey. Ticaret biraz yavaşladı ancak bunu tekrar yukarıya çekeceğimizden eminim. 2018’deki seçimlerin sonucuna bakılmaksızın Rusya ve Çin stratejik partnerler olarak kalmaya devam edecek. Seçim sonuçları, Çin ile ilişkilerin gelişimine nüfuz etmeyecek” diye konuştu.
14:47
Putin: Suriye’deki krizin acısını en çok çeken Türkiye
Putin, Suriye’de 2011’den beri süren kriz hakkındaki bir soruya, “Bunun acısını en çok çeken Türkiye. Zira Türkiye, çok sayıda Suriyeli göçmeni kabul ediyor” yanıtını verdi.
Putin ayrıca, Rusya’nın göçmen sorununun çözülmesine yardım etmek istediğini söyleyerek, Suriye’deki krizi Şam’ın yalnız başına çözemeyeceğini, bunun uluslararası toplumun ortak çabasını gerektirdiğini belirtti.
14.41 ‘Konuşmak için henüz erken..’
Putin, “Rusya hükümeti genel olarak iyi çalışıyor. Seçimlerden sonra kurulacak yeni hükümetle ilgili birtakım fikirler var ancak bunları konuşmak için henüz erken” dedi.
14:26
‘Saakaşvili hem Gürcistanlıların hem de Ukraynalıların yüzüne tükürdü’
Putin, görevini kötüye kullanmaktan yargılanacağı için ülkesine dönemeyen fakat Ukrayna’da sürdürmeye karar verdiği siyasi kariyeri de Devlet Başkanı Pyotr Poroşenko ile arasının bozulması ardından tıkanan eski Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili hakkındaki soruya ise şu yanıtı verdi:
“Saakaşvili hem Gürcistanlıların hem de Ukraynalıların yüzüne tükürdü. Ukrayna’da (siyaset yapabilecek) gerçek Ukraynalılar yok mu? Buna hâlâ nasıl tahammül ediyorsunuz? Bu olanları izlemek çok üzücü, kalbim kan ağlıyor.”
14:21
‘Ruslar ve Ukraynalılar tek bir halk’
Putin, “Ruslar ve Ukraynalılar, tek bir halk. Rusya ve Ukrayna’nın Kırım nedeniyle yaşanan mevcut zorlu durumu geride bırakacağından eminim” diye konuştu.
14:11
‘Donbass’ta milis birimler olmasa, Ukraynalı milliyetçi taburlar Srebrenitsa’dakine benzer bir katliam yapar’
Putin, Ukrayna’nın güneydoğusundaki Donbass bölgesinde Rus birliklerinin bulunmadığını ancak bölgeye yönelik eylemleri püskürtebilecek milis birimler olduğunu açıkladı.
Putin, “Milis birimler karşı koymasa, Ukraynalı milliyetçi taburlar Donbass’ta Srebrenitsa’dakine benzer bir katliam yapar. Kiev, Donbass’la anlaşmak zorunda ancak bundan kaçınıyorlar. Bu tür sorunlar arabulucular üzerinden çözülmez” ifadesini kullandı.
‘GELİN BU MESELEYİ YILBAŞINDAN ÖNCE ÇÖZELİM’
Kiev ile Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri arasındaki esir takasının Ukrayna’nın listeleri değiştirmesi nedeniyle gerçekleşmediğini söyleyen Putin, “Gelin bu meseleyi yılbaşından önce çözelim” dedi.
14:10
Putin’den ABD’ye: Aklınız sahiden yerinde mi?
Putin, ABD’nin bir yandan Rusya, Kuzey Kore ve İran’ı aynı gruba alıp birer tehdit olarak sınıflandırmasını, bir yandan da Moskova’dan Tahran ve Pyongyang’la ilgili sorunları çözmesini istemesini eleştirdi.
Putin, Washington’a hitaben, “Bu normal bir şey mi? Aklınız sahiden yerinde mi?” diye sordu.
14:02
Putin: Kuzey Kore’nin nükleer statüsünü tanımıyoruz
Kuzey Kore’nin nükleer statüsünü tanımadıklarını söyleyen Rus lider, “Bu ülkedeki gelişmelerin yıkıcı olduğuna inanıyoruz. Kuzey Kore füze krizindeki tüm taraflar tansiyonu düşürmeli. Rusya, siyasi duruma bakılmaksızın tüm ülkelerle yapıcı olarak çalışmak için çaba gösteriyor. ABD ve Kuzey Kore de gerilimi tırmandırmaya son vermeli. ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA), Kuzey Kore’nin amaçlarını bilmiyor. Bu ülkeden fırlatılacak bir füze feci sonuçlara yol açabilir” dedi.
13:38
‘Sputnik ve Russia Today, ABD için tehdit olarak görülüyor’
Rus lider, Sputnik ve Russia Today’in ABD için tehdit olarak görüldüğünü belirterek, “Bilgi yayma özgürlüğüyle ilgili soru işaretleri doğuyor” dedi.
Putin, “ABD’li basın kuruluşlarının devasa reklam hacimleri var ancak Rus kanalına kısıtlamalar getiriyorlar” diye konuştu.
‘ABD ile ilişkilerin normalleşeceğinden eminim’
Putin, ABD Başkanı Başkanı Donald Trump ve Rusya arasında ilişki olduğuna dair iddialarla ilgili soruyu şöyle yanıtladı:
“Trump muhalifleri tarafından ortaya atıldı. Rusya’nın ABD başkanlık seçimlerine müdahale ettiği suçlamalarının arkasında da Trump muhalifleri var. Dolayısıyla Trump’ın Rusya ile ilişkileri iyileştirme eğiliminde kısıtlamalar var. Ancak, ilişkilerin normalleşeceğinden eminim.”
ABD ile ilişkilerin gelişmesini ve normalleşmesini isteklerini belirten Putin, “Trump’ın sağlık reformu gibi yapmak istediği ancak henüz yapamadığı şeyler. Rusya ile ilişkileri iyileştirmek istediğini de söyledi. Bunu istemiş olsa dahi, malum kısıtlamalar nedeniyle Trump henüz bunu gerçekleştirebilecek durumda değil” diye konuştu.
‘TRUMP’IN ÇALIŞMALARINI GAYRİMEŞRU GÖSTERMEYE ÇALIŞIYORLAR’
Putin, “Trump’ın çalışmalarını değerlendirecek kişi ben değilim ancak ciddi başarılar elde ettiğini görüyoruz. ABD’de Trump’ın çalışmalarını gayrimeşru göstermeye çalışıyorlar. Bunun kendi ülkelerine zarar verdiğini anlamıyorlar. Seçilmiş devlet başkanının imkanlarına zarar veriyorlar. Ne yapmamız gerekiyor? Tüm temasları keselim mi? Bu, dünya genelindeki bir uygulama. Temsilciler, adaylarla ve ekiplerle buluşuyor, kalkınma perspektiflerini istişare ediyor. Burada sıradışı olan nedir? Neden buna casusluk gözüyle bakılıyor?”
13:25
Putin: Doping skandalında Rusya da kısmen suçlu
Doping sorularına yanıt veren Putin, şöyle konuştu:
“Rus sporcularla ilgili doping skandalının Rusya’daki seçim kampanyası nedeniyle çıkarıldığından şüphe etmiyorum. Doping skandalında Rusya da kısmen suçlu, zira bunun için fırsat verdi. Atletlerimize haklarını uluslararası mahkemelerde savunma konusunda yardımcı olacağız. Dünya Dopingle Mücadele Ajansı (WADA) ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ile ilişkilerimizi sakin ve yapıcı bir şekilde geliştireceğiz.”
Putin ayrıca, Rusya’ya yönelik ‘devlet destekli doping programı’ suçlamalarının dayandırıldığı ‘ifşaatçılardan’ biri olan eski Rusya dopingle mücadele laboratuvarı direktörü Grigoriy Rodçenkov’un ABD istihbarat servislerinin kontrolünde çalıştığını söyledi. Putin şu ifadeleri kullandı: “Rodçenkov ABD istihbarat servislerinin kontrolünde çalışıyor. Bu, Rusya için bir artı değil. Zira gereken ifadeleri vermesi için ona nasıl preparatların (ilaç) verildiğini bilmiyoruz.”
13:13
Putin, Rusya ve ABD’den her birinin ellerindeki nükleer füze başlıklarını azaltmalarını öngören START anlaşmasının ‘hayatta kalıp kalmayacağı’ ve yeni bir silahlanma yarışı beklemek gerekip gerekmediği yönündeki bir soru karşısında şunları söyledi:
“Rusya ana füze anlaşmalarından çekilmedi. Bunu yapan ABD’ydi. Nitekim ABD, Romanya’da Aegis füze kalkanını aktif hale getirdi. ABD, bu anlaşmadan de-facto olarak çekildi. Rusya ise bunu yapmayacak.”
13:06
‘Rusya, silahlanma yarışına girmeyecek’
Askeri harcamaların Rusya’nın sosyo-ekonomik programına olumsuz yansımayacağını ve ekonominin çökmesine neden olmayacağını ifade eden Putin, şunları söyledi:
“Savunma alanında ABD kadar harcama yapamayız. Rusya, savunmaya 46 milyar dolar ayırıyorken ABD, bu alanda 2018 yılında 700 milyar harcama yapmayı planlıyor. Rusya, ordusunun gelişimine dikkat edecek ancak silahlanma yarışına girmeyecek. Ordumuzu geliştirirken, bütçemize zarar vermeyeceğiz.”
12:58
‘Rusya tahıl ürünleri ihracatında dünyada birinci sırada’
Rusya’nın tahıl ürünleri ihracatında dünyada birinci sıraya yerleştiğini açıklayan Putin, “Bu muhteşem bir gösterge. 2017 yılında tahıl ürünleri hasadı 130.5 milyon ton olarak gerçekleşecek” dedi.
Putin, şöyle devam etti: “Günümüzde Rusya ekonomisi, iç talebe giderek daha fazla dayanıyor. Son dönemde, özellikle bu yıl halkın reel gelirleri azalsa da, iç talep kademeli olarak arttı ve iç ticarette yüzde 3’lük artış oldu. Halkın reel gelirlerinin de iyi yönde değişeceğini düşünüyorum.”
12:46
‘Siyasi açıdan Putin’in kim olduğuna’ ilişkin bir soru karşısında Rus lider, halktan büyük destek gören biri olarak görülmek istediğini söyledi.
12:41
Putin: Rusya ekonomisi büyümeye devam ediyor
Putin, “2000 yılından bu yana gayrisafi yurtiçi hasıla yüzde 75, sanayi üretimi yüzde 70, maaşlar yüzde 3.5, emekli maaşlarıysa yüzde 3.6 arttı. Yaptırımlar Rusya ekonomisini etkiledi, ancak petrol fiyatlarının düşüşü kadar değil. Rusya ekonomisi büyümeye devam ediyor. Kısa ve orta vadede Rus ekonomisinde kalkınma garanti altına alındı” dedi.
Enflasyon oranının yüzde 2.5 ile yeni bir rekor kırdığını belirten Putin, “Doğrudan yabancı yatırımlar 2017’de iki katına çıkarak 23 milyar dolar seviyesini gördü” diye konuştu.
12:30
Putin: 2018 seçimlerine bağımsız aday olarak katılacağım
2018 seçimlerine bağımsız aday olarak katılacağını belirten Putin, “Ancak buna rağmen diğer partilerin ve sivil toplum kuruluşlarının desteğini bekliyorum” diye konuştu.
Putin, “Seçim kampanyası müdürümün kim olacağı konusunda henüz bir karar yok. Bu konuyu henüz dün konuştuğumuzu gizlemeyeceğim” dedi.
12:26
Putin, popülaritesinin çok yüksek olmasının nedenleri ve etkili bir rakibinin olmamasının sıkıcı olup olmadığı yönündeki bir soruyu yanıtsız bıraktı.
Bunun yerine Putin, elinde ‘Bay bay Putin’ yazan birinin sorusunu almak istedi. İlk başta anlaşıldığının aksine ‘Bay Bay Putin’ yazısının Tatarcada ‘Baba Putin’ olarak telaffuz edildiğini ve bunun ‘Büyük baba Putin’ anlamına geldiğini söyleyen gazeteci, hem Putin hem de salondakilerin gülümsemesine neden oldu.
12:20
Putin’e soru yöneltmek için basın toplantısına gelenlerden biri de, Rus liderin gelecek yılki devlet başkanlığı seçimlerinde rakibi olacak sosyetik gazeteci Kseniya Sobçak.
Putin: Mevcut iktidarın rakibi yok
Seçim programının neredeyse hazır olduğunu söyleyen Putin, “Programda altyapı, sağlık, eğitim alanlarında kalkınmaya, maaşların artmasına odaklanacağım” diye konuştu.
Putin, Rusya’da etnik köken konusunda akut bir durum olmadığından emin olduğunu söyledi.
“Rusya’da siyasi ortam rekabetçi olmalı” diyen Putin, “Bunun için çaba sarf edeceğim. Ancak elbette kendi rakiplerimi yetiştirecek kişi ben değilim. Şu anda mevcut iktidarın rakibi yok” diye konuştu. Putin, Çünkü ekonomik ve siyasi alanda gelişim yaşandı” dedi.
‘MUHALEFETİN KESKİN BİR AJANDAYA İHTİYACI VAR’
Putin, “Muhalefet, Rusya halkının inandığı şeyleri temsil etmeli. İnsanlar memnuniyetsizliklerini ifade ettiğinde birçok konuda haklılar. Ancak muhalefet gerçek bir ajanda sunamıyor. Muhalefetin gerçek, gündelik olmayan veya keskin bir ajandaya ihtiyacı var” ifadesini kullandı.
12:14
Putin: Rusya geleceğe yönelmeli
Basın toplantısının başında sosyo-ekonomik kalkınma alanındaki mevcut durumla ilgili açıklama yapan Putin, “Rusya geleceğe yönelmeli. Siyasi sistem esnek olmalı ve ekonomi ileri teknolojiye dayanmalı” dedi.
Putin, “Rusya için temel konular altyapı, eğitim ve sağlık” ifadesini kullandı.
12:06 Basın toplantısında her yıl olduğu gibi, bazı gazeteciler fark edilip Putin’e soru yöneltmek için çeşitli yöntemler deniyor. Bir gazeteci elinde “İzin verin sarışın kız sorusunu sorsun” yazan bir pankart tutuyor.
cumhuriyet
