Isparta’nın merkeze bağlı köylerinden biri olan Deregümü, son yıllarda gerçekleştirdiği örgütlü tarımsal üretim sayesinde sadece domates ve kesme çiçek üretiminden yılda yaklaşık 50 milyon dolarlık ihracat girdisi sağladı. Bağcılığın da yaygın olduğu Deregümü köylüler, hasat zamanı günde yaklaşık 15-20 kamyon üzüm kesiyor. Yaklaşık 2 bin nüfusu olan Deregüme köyünde yakın zamana kadar işsizlik olmadığı gibi binlerce insan da kesme çiçek ve domates seralarında çalışarak ekmeğini topraktan çıkarıyordu. Ancak tüm bunlar Isparta Belediyesi’nin Deregümü köyündeki 1800 dekarlık tarım arazisini imara açma kararıyla hayal oldu. Isparta Belediyesi’nin imara açtığı tarım arazilerinde seralar ve üzüm bağları birer birer sökülerek yol çalışmaları tamamlandı. Sekiz katlı apartmanların yükseleceği imar alanında yaklaşık 15-20 bin konut, kamu yapıları ve sosyal tesislerin inşa edilmesi planlanıyor. Hatalı tarım politikalarının sonucu üretimden vazgeçen köylülerin bir kısmı arazilerinde inşaat yapacak müteahhitlerin yolunu gözlerken, bir kısmı da betonlaşmaya isyan ediyor.
ÜRETEREK İŞSİZLİĞİ YENEN KÖYÜN ARAZİLERİNİ BETONA AÇTILAR
Isparta Belediyesi, merkeze bağlı Deregümü köyünde bulunan 1800 dekarlık tarım arazisini imara açmak için çalışma başlattı. Gölcük Yolu ile İstanbul Yolu arasında kalan verimli tarım arazilerinin üzerinde sekiz katlı bloklardan oluşan yaklaşık 15-20 bin konut ile kamu yapıları ve sosyal tesisler inşa edimesi planlanıyor. Bağcılık, gül üretimi ve yayla seracılığı yaparak büyük bir gelir elde eden Deregümü köyü, verimli toprakları ve çalışkan insanı sayesinde işsizliği yenmişti. Yaklaşık 2 bin nüfusa sahip olan Deregümü köyü, 500 dekar alanda ürettiği kesme çiçekten yılda 20 milyon, domates üretiminden ise 30 milyon liralık girdi sağlıyor.
30 YILDIR GÜNDEMDE OLAN İMAR GİRİŞİMİNE KÖYLÜLER DAVA AÇMIŞTI
Verimli tarım arazilerinin imara açılmasına tepki gösteren köylülerin verdiği bilgiye göre Deregümü köyündeki tarım arazilerinin imara açılması talebi, yaklaşık 30 yıldır gündemdeydi. 2008 yılında, kentin AKP’li Belediye Başkanı Hasan Balaman döneminde, merkeze bağlı 5 köyle birlikte imara açılması için meclis kararı alınan Deregümü’de köylüler bu karara karşı çıkarak Isparta İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Tarım arazilerinin betonlaşmasına karşı çıkan köylülerin davası Danıştay’da sonuçlandı. Danıştay 6. Dairesi, Deregümü köyünün tamamının imar planına işlenmesiyle ilgili belediye meclisi kararını bozarak, köyün çevresindeki tarım arazilerinin imara açılmasını engelledi
ÜRETİM ÇÖKTÜ, İNŞAAT YAPMAK KOLAY KAZANÇ YOLU OLDU
“Biz köylüler olarak açtığımız davayı kazandık. Köyümüzdeki arazileri imara açma talebi 30-35 yıldır her belediye başkanının gündemindeydi. Isıtıp ısıtıp kamuoyunun önüne koyuyorlardı. En sonunda Isparta Belediye Başkanı Yusuf Ziya Günaydın bunu gündeme getirdi. Köylülerimizin bir çoğu buna razı oldu” sözleriyle yaşananları anlatan Deregümü köyünden bir üretici, tarımsal üretimin yanlış uygulamalar yüzünden verimsizleştiğine dikkat çekerek şunları dile getirdi: “İnşaat yapmak daha kolay kazanç gibi görülmeye başladı. Mesela 350 metrekare arazisi varsa iki tane daire elde etmenin hesabını yapıyor. Müteahhitler de köylüye cazip tekliflerle geliyorlar. Arazi sahiplerine yapacakları inşaatın yüzde 40’ını vermeyi öneriyorlar. Bu arada birileri de komisyonunu almanın peşinde. Bu gidişin farkında olanlar elbette karşı çıkıyorlar ama insanların çoğu ikna olmuş durumda
“KÖYÜMÜZ YAKINDA SERA MEZARLIĞINA DÖNECEK”
Deregümü köyünde hasat zamanı günlük 10 kamyon üzüm kesiliyordu. Hasat yaklaşık iki ay sürüyordu. Gülcülük yaygındı. Son yıllarda kesme çiçek ve seralarda üretilen domatesler önemli girdi sağlıyordu. Yılda yaklaşık 30 milyon liralık domates, 20 milyon liralık kesme çiçek satışı yapıyordu köyümüz. Şu anda bile köyümüzde dışarıdan gelen yaklaşık 3 bin civarında tarım işçisi var. Tarım arazilerimizin imara açılması kararıyla birlikte seralarımız, üzüm bağlarımız sökülmeye başlandı. Şimdilerde yollar açılıyor. Köylülerimiz de kurbanlık koyun gibi bu sonu kabullenmiş gibi seyrediyor olup bitenleri. Köyümüz kısa zaman içinde sera mezarlığına dönecek.
“EVLERİMİZİ SATIP BANKA KREDİLERİMİZİ ÖDÜYORUZ”
Hükümetin tarım politikası yok. Üretici mağdur durumda. 10 yıl kadar önce gübrenin torbasını 16 liraya alıyor, domatesin kilosunu da 80 kuruş ila bir liraya satıyordum. Şimdi gübrenin torbası 120 lira, domatesi ise yine 80 kuruşa satıyoruz. Bir kilo domatesi 90 kuruşa mal ediyoruz, 60 ila 80 kuruşa satıyoruz. Ben geçtiğimiz yıl 10 dekarlık araziden 35 bin lira zarar ettim. Bu yıl ekip dikmedim, 35 bin lira karım var. İmara insanlar işte bu yüzden razı oldu. Şu anda üreticilerin bankalara borçları var. Devletin bankası bile tefeci gibi faizsiz adım atmıyor. Evlerimizi satıp banka kredilerimizi ödüyoruz. Köylü bu durumda. Şu anda çoğu köylü arazilerini, seralarını büyük firmalara kiraya verdi. Vermeyenler de artık ekip dikmeyecek.
“KÖY KİMLİĞİNİ YİTİRDİK, KENTİN İÇİNDE ERİYECEĞİZ”
Köy kimliğini giderek yitirdik. Kentlerde alt dairede oturan biri üst kattaki komşusunu tanımaz ama bizim köyümüzde yukarı mahallededeki bir insanın karnı ağrısa aşağı mahalledeki başı ağrır. Kentin için eriyince gelenek, göreneğimiz de kalmayacak.”
“BAĞLAR, SERALAR SÖKÜLÜP YOLLAR AÇILIYOR”
Konuyla ilgili görüşlerini aktaran Deregümülü bir başka yurttaş ise imara açılan alanın deprem fay hattı üzerinde olduğunu ve buraya 8 katlı inşaat izni verildiğini anımsatarak, şunları dile getirdi: “Şimdi belediyenin araçları güzelim üzüm bağlarını ve seraları söküp yollar açıyorlar. Köyün sulama kooperatifi bu arazilere damlama sulama sistemi kurmak için boçlanmıştı. Şimdi daha borcu bile ödenmeyen damlama sistemleri bile sökülüyor. Köyümüz Rusya’ya domates iraç ediyordu. İki yıldır malum siyaset yüzünden ihracat olmayınca köylüğler mağdur oldu. Bankalara olan kredi borçlarını ödemek için arazilerinin satışına itiraz etmiyorlar. İtiraz etmek isteyenler de tepki almamak için çekiniyor.”
BELEDİYE BAŞKANI GÜNAYDIN ‘ARAZİLERİNİZE SAHİP ÇIKIN’ DEMİŞTİ
Belediye başkanı Yusuf Ziya Günaydın, 23 Aralık’ta Deregümü köyünde düzenlenen köy buluşmaları etkinliğinde köylülere tarım arazilerine ve çiftçiliğe sahip çıkmaları çağrısında bulunarak ‘Gelecek tarımda’ mesajı vermişti. Ancak Günaydın’ın Deregümü köyündeki tarım arazilerini imara açarak burada yeni bir kent kurma hayali kafaları karıştırdı.
“MEDENİ, TEKNİK, GÜZEL BİR MAHALLE KURUYORUZ”
Geçtiğimiz ay imara açılacak alandaki yol açma çalışmalarını inceleyen Isparta Belediye Başkanı Yusuf Ziya Günaydın, şunları söylemişti: “Isparta’ya medeni, teknik, güzel bir mahalle kuruyoruz. Yol açımları devam ediyor. Otoban şeklinde İstanbul yoluna uzanan 2-3 adet geniş yollarımız var. Yine yatay yollarda var. Isparta’mıza heyecan duyulacak bir mahalle kuruyoruz. Medeni bir mahalle baştan çözülürse olur, baştan çözülmezse sıkıntı içerisine girersiniz. Delik deşik yaparsınız her tarafı. Daha bir inşaat çivisi çakılmadan burasının yağmur suyu, içme suyu, kanalizasyon gibi altyapı hizmetleri de bitmiş olacak. Bu mahallede ardından da dayanıklı asflatı yapılacak. Isparta’mız bu güzelliğe sahip olacak. Altyapısını da bu kışın başlayacağız. Bir yandan yolları açıyoruz, bir yandan da araçlar geçmeye başladı. Bu da ne kadar ulaşımda gerekli olduğu görülüyor. Isparta’mıza bu güzel çalışmalar hayırlı uğurlu olsun, şehrimiz, yaşayanlarımız huzurlu olsun diyorum.”
Yusuf Yavuz
